Maja Ratkje uznawana jest za pierwszą damę awangardowej muzyki norweskiej. Kompozytorka utworów na orkiestrę, wykonawca operowy, improwizatorka i artystka eksperymentalnej elektroniki, twórczyni muzyki elektroakustycznej – tymi wszystkimi określeniami mogła poszczycić się Maja Ratkje jeszcze przed swoimi trzydziestymi urodzinami. Zanim rozpoczęła międzynarodową karierę, zdobywała nagrody kompozytorskie w swoim kraju. Pierwszy album Voice wydała w 2002 r., a jej eksperymentalną metodę śpiewu porównywano do technik wokalnych takich sław jak Jaap Blonk i Phil Minton.
Maja studiowała kompozycję na Norweskiej Akademii Muzycznej, pobierała też lekcje u Louisa Andriessena, Sofii Gubaiduliny i Richarda Barretta. Wygrała wiele międzynarodowych konkursów, zajęła drugie miejsce w konkursie muzyki elektroakustycznej imienia Luigiego Russolo za utwór na saksofon i elektronikę (Sinus Seduction), zdobyła nagrodę Arne Nordheima. Równolegle Ratkje rozwinęła swoje umiejętności w wolnej improwizacji. W 1995 roku założyła z przyjaciółmi ze studiów kwartet Spunk. Formacja zwróciła na siebie uwagę i w 1999 roku wytwórnia Rune Grammofon wydała debiutancki album Eneste Jeg Vet Er At Det Ikke Er En Støvsuger, który uczynił z nich jedną z najważniejszych eksperymentalnych zespołów w całej Skandynawii. Płyta otrzymała doskonałe recenzje w prasie specjalistycznej i wkrótce grupa zyskała spore uznanie międzynarodowej publiczności. Uczestnicząc w warsztatach muzycznych z Otomo Yoshihide, artystka spotkała noisowe duo Jazzkamer i nawiązała z nim długoletnią współpracę. Ratkje brała także udział w projekcie remiksów Jazzkamer pod tytułem Rolex. Wciąż aktywna na awangardowej scenie udzielała się też w wielu innych projektach, takich jak metalowy zespół Trinacria, noisowy duet Fe-mail, tercet Agrare i akustyczne trio Poing. Weszła też w kolaborację z Jaapem Blonkiem i innymi sławami muzyki eksperymentalnej i komponowała muzykę do filmów, spektakli teatralnych i tanecznych oraz instalacji. W 2003 roku zagrała główną rolę w swojej własnej operze opartej na tekstach z Nag Hammadi.
Elektronika, potężna improwizacja i niezwykły głos wokalistki sprawiają, że Ratkje stała się jedną z najbardziej znaczących postaci współczesnego eksperymentu muzycznego – nie tylko w Norwegii, ale także w całej Europie.
Nie mniej wyrazistą postacią na scenie norweskiej jest Jono El Grande – genialny samouk, kompozytor, muzyk, dyrygent i dadaistyczny trikster. Mimo coraz szerszego uznania, wciąż jest outsiderem na norweskiej eksperymentalnej scenie muzycznej. Na pytanie Franka Zappy: „Czy jest miejsce dla humoru w muzyce?” Jono całą swoją twórczością odpowiada twierdząco. Każdy, kto kiedykolwiek był świadkiem jego występu scenicznego, może potwierdzić, że Jono to wielki komik i znakomity kompozytor, i to w idealnie zrównoważonych proporcjach.
Jono wydał swój debiutancki mini album Utopian Dances w 1999 r. Była to kolekcja absurdystycznych utworów instrumentalnych nagranych przy użyciu podstawowego syntezatora w jego własnym domu. W 2003 r. świat ujrzał jego nowe dzieło, Fevergreens, płytę nagraną przy udziale 9-osobowej orkiestry, która czerpie inspiracje z klasycznego rocka progresywnego, muzyki filmowej, easy listening i popu. Najnowszy album pt. Neo Dada pełen jest muzycznych przygód, dziwacznych przejść, kuriozalnych kombinacji dźwięków i instrumentów, skomplikowanego metrum i dobrej porcji czystej zabawy, a wszystko to naszpikowane muzycznymi haczykami, które wczepiają się w mózg jak denerwująca piosenka popowa. Na tej płycie można odnaleźć elementy nurtu Canterbury Rock czy RIO i ślady inspiracji Gentle Giant, Frankiem Zappą, Henry’m Cowem i Magmą. Wykonując utwory na koncertach, prezentuje je w dadaistycznym, kolorowym sosie, co czyni z jego występów przeżycie muzyczne i parateatralne.
Obie gwiazdy Avant Art Festival wystąpią we wrocławskim Imparcie, 25.09 (Maja Ratkje) i 26.09.2010 r. (Jono El Grande). W ramach festiwalu zobaczymy także m.in. Alva Noto, duety James Plotkin&Mick Harris i Arve Henriksen&Jan Bang oraz Offonoff i Radian, a eksperymentalny performance zaprezentuje m.in. słynny Verdensteatret.
Więcej informacji na stronie: www.avantfestival.pl
